Honden hebben heel veel slaap nodig. Waarom slapen zo belangrijk is lees je in deze blog.

Hoeveel slaapt een hond?

Inhoud van deze blog:

Het belang van een goede nachtrust is niet te onderschatten. Dat geldt zowel voor mensen als voor honden. Genoeg slapen is nodig om normaal te kunnen functioneren. Een van de eerste vragen die ik mijn klanten vaak stel als het gaat over probleemgedrag van hun hond, is of hun hond wel genoeg slaapt. En daarna is mijn volgende vraag: hoe lang slaapt jouw hond dan, oftewel hoeveel uur per dag slaapt hij? Want als een hond te weinig slaapt dan heeft dit grote gevolgen voor zijn gezondheid én zijn gedrag. Met dit artikel wil ik jouw kennis over het slaapgedrag en de slaapbehoefte van honden vergroten.

Hoeveel slaap heeft een hond nodig?

Laten we maar beginnen met het belangrijkste: hoeveel uur per dag hoort een hond te slapen? Het antwoord zal je misschien verrassen. Gezonde, volwassen honden slapen gemiddeld tussen de 14 en 16 uur per 24 uur. Veel hè?! Dat is ongeveer het dubbele van de slaapbehoefte die wij mensen hebben. Honden zijn dus van nature hele luie wezens: ze slapen 60% van de tijd.*

*Het gaat hier om een gemiddelde, dus het kan zijn dat jouw hond zelfs nog meer of juist iets minder slaap nodig heeft.

Hoeveel een hond slaapt hangt af van zijn leeftijd en gezondheid. Jonge honden slapen extra veel. Deze puppy ligt te slapen in een hangmatje.

Hoeveel uur slaapt een puppy?

Puppy’s slapen veel, heel veel. Jouw pup hoort zo’n 18 tot 20 uur per dag te slapen. Zo lang slapen ze natuurlijk niet aan een stuk door. Maar alle slaapjes bij elkaar opgeteld horen ze dit aantal uren wel te halen iedere dag. Dus ervan uitgaande dat jouw pup de nacht doorslaapt (zo’n 8 uur aan een stuk), dan hoort hij overdag dus ook nog meer dan de helft van de tijd te slapen! Waarom puppy’s zoveel behoefte hebben aan slapen? Pups slapen zoveel omdat ze én nog in de groei zijn (en groeien kost heel veel energie) én hun hersenen hebben heel veel nieuwe indrukken te verwerken. En dat verwerken van indrukken gebeurt terwijl je slaapt. Veel pups vinden het lastig om zelf hun rust te nemen en aan de slaap toe te geven, dus daar hebben ze jouw hulp als eigenaar bij nodig. Hier lees je mijn tips voor de eerste nachten met je pup in huis.

Slaapbehoefte bij oudere honden en zieke honden

Naarmate je hond ouder wordt neemt zijn behoefte aan slaap ook toe. Oudere honden slapen al gauw zo’n 16 tot 18 uur per etmaal, en soms nog meer.

Als je hond ziek is of iets mankeert (zoals jeuk, pijn, diarree of door het gebruik van medicatie) dan heeft hij extra veel slaap nodig. Tijdens de slaap is het lichaam het beste in staat om te herstellen. Merk jij dat je hond ineens veel meer slaapt dan normaal, zonder dat hij extra activiteiten heeft gehad? Hou hem dan maar even goed in de gaten, want misschien heeft hij wel iets onder de leden.

Wat houdt slapen precies in?

We doen het allemaal, slapen. Maar wat houdt het nou eigenlijk in? Tijdens de slaap bevindt het lichaam zich in een toestand van rust. De hersenen nemen vrijwel niets waar van wat er in de omgeving gebeurt, bloeddruk en lichaamstemperatuur dalen en de spieren zijn ontspannen. De slaap bestaat uit verschillende fasen, welke achtereenvolgens doorlopen worden. Je kunt licht slapen, in een diepe slaap zijn of door de fase van droomslaap gaan. De fase van droomslaap heet de REM-slaap. REM staat voor rapid eye movement en dit is meteen een van de kenmerken van deze slaapfase: het snel op en neer bewegen van de ogen. De verschillende slaapfases worden vaak meerdere keren achter elkaar doorlopen.

Hoe lang slaapt een hond voordat hij alle fases van slaap heeft doorlopen? Nou, niet zo lang eigenlijk. Bij honden duurt het doorlopen van een totale slaapcyclus ongeveer 20 minuten. In die 20 minuten komen alle slaapfases dus aan bod. Ter vergelijking: bij mensen duurt de totale slaapcyclus ongeveer 1,5 uur.

Tijdens het slapen rust het lichaam uit en heeft het de tijd om te herstellen. De hersenen krijgen de tijd om opgedane informatie te verwerken, doordat er even geen nieuwe omgevingsprikkels worden waargenomen. Ook emoties worden verwerkt tijdens het slapen. Slapen is een ontzettend belangrijk proces voor het lichaam. Zonder slaap ga je dood.

Als eigenaar heb je invloed op hoeveel jouw hond slaapt. Je kunt je hond helpen om zijn rust te nemen en hem een comfortabele rustplaats bieden.

Kunnen honden dromen?

Jazeker! Honden gaan net als wij mensen door de fase van REM-slaap. De REM-slaap wordt ook wel de droomslaap genoemd. En als baasje zul je het vast ook wel eens gemerkt hebben als je hond droomt. Ze kunnen dan onregelmatig ademhalen, met hun ogen op en neer bewegen en zelfs piepen, grommen, blaffen en rennende bewegingen maken met hun poten.

Waar dromen honden over?

Waarover honden precies dromen weten we (nog) niet met zekerheid. Daar is namelijk nog geen wetenschappelijk onderzoek naar gedaan. Maar er zijn wel grote overeenkomsten in de gemeten hersenactiviteit van slapende mensen en slapende dieren. En bij ratten is er wel onderzoek naar gedaan en aangetoond dat zij dromen over de indrukken die ze eerder op de dag hebben opgedaan. Dus hoewel het wetenschappelijk nog niet bewezen is kunnen we desondanks wel een inschatting maken waar honden over dromen. Waarschijnlijk dromen honden net als wij over de dingen die ze die dag hebben meegemaakt.

Hoe lang slaapt een hond ’s nachts?

Jouw hond slaapt natuurlijk geen 16 uur aan een stuk. Die uren slaap worden verdeeld over de dag en nacht. De meeste honden slapen over het algemeen wel de hele nacht door. Ze passen hun slaapritme namelijk aan op dat van ons. Sta jij altijd vroeg op? Dan zal jouw hond dat gewend zijn en ook vroeg wakker worden. Honden zijn sociale slapers: ze passen hun slaapgedrag aan op hun omgeving.

Hoe lang slaapt een hond overdag?

Om aan voldoende slaap te komen hoort een hond overdag dus ook regelmatig te slapen. Dit doen ze met dutjes verdeeld over de dag. De slaapcyclus van een hond duurt ongeveer 20 minuten. Dat is een stuk korter dan onze slaapcyclus. Dus tijdens een dutje van 20 minuten gaat jouw hond door alle fases van slaap heen.

Zoals ik hierboven al schreef zijn honden sociale slapers. Daarom vinden zoveel honden het ook zo moeilijk om zelf hun rust te pakken, zeker als ze nog jong zijn. Want als wij thuis zijn en actief zijn, dan hebben zij de neiging om dat ook te zijn. Daarom is het ontzettend belangrijk om je hond te leren zijn rust te nemen. Een eigen plaats of bench is hierbij een heel fijn hulpmiddel, zodat de hond zich terug kan trekken om te gaan slapen.

Het effect van te weinig slaap bij honden

Had ik al benadrukt hoe belangrijk genoeg slaap is voor een hond? Want als je hond te weinig slaapt dan heeft dit grote gevolgen. Zowel voor zijn gezondheid als voor zijn gedrag. Honden die te weinig slapen krijgen hier zowel fysiek als mentaal last van. Bij een slaapgebrek neemt het vermogen om te presteren af, evenals het leervermogen, concentratievermogen en de geheugenfunctie. Honden die te weinig slapen zijn prikkelbaar, en ze voelen zich gestrest en zijn lusteloos. Slaaptekort kan leiden tot depressie, overmatig blaffen en onvoorspelbaar gedrag. Te weinig slapen heeft ook een negatief effect op je immuunsysteem: het lichaam heeft minder weerstand en is vatbaarder voor ziekte. Honden die te weinig slapen worden daarom vaker ziek.

Het effect van te weinig slapen voor een puppy

Bij pups die te weinig slapen zie je dat ze vaak erg druk en onrustig worden. Ze gaan vervelend gedrag vertonen en door slaapgebrek worden pups vaak extra bijterig. Vergelijk het maar met een kind dat hoognodig aan een dutje toe is en gaat jengelen..

Een puppy doet nog heel veel nieuwe indrukken en ervaringen op. Deze worden in de hersenen verwerkt tijdens het slapen. Als een puppy te weinig slaapt dan kan hij al die nieuwe indrukken dus minder goed verwerken. Daarnaast neemt het leervermogen af bij te weinig slaap. Dus, een puppy die te weinig slaapt: vervelend gedrag + verminderd leervermogen = een ongelukkige eigenaar (en geloof me: de puppy wordt er zelf ook niet vrolijker van).

Puppy's slapen overal waar het maar kan.

Mijn hond slaapt te weinig

Sommige honden lijken maar niet te willen slapen. Ze willen de hele dag door spelen of houden continue álles in de gaten. Soms lijken ze hun ogen even dicht te doen maar binnen een paar tellen springen ze weer op omdat ze ergens iets horen. In feite zitten deze honden in een vicieuze cirkel van slaaptekort. Deze honden staan altijd AAN. Doordat ze aan staan reageren ze op alles en komen ze niet tot rust. En doordat ze te weinig slapen herstellen ze niet en kunnen ze al die prikkels niet verwerken. Zo blijven de stresshormonen door hun lijf gieren en blijven ze extra alert.

Heb jij zo’n hond die altijd aan staat? En gooi je vaak ballen met je hond om hem moe te krijgen? In mijn artikel over ballen gooien met je hond leg ik je uit waarom dit averechts werkt.

Waarom honden te weinig slapen

Er zijn veel honden die te weinig slapen helaas. Als eigenaar heb je daar een belangrijke rol in. Jij moet je hond helpen om zijn rust te nemen. Dit doe je onder andere door ervoor te zorgen dat:

  • Je hond zich veilig voelt.
  • Je hond een bekende omgeving heeft om te slapen (bijv. op zijn eigen kussen, ook als je je hond ergens mee naar toe neemt).
  • Je hond een eigen, rustige plek heeft waar hij zich kan terugtrekken als hij moe is.
  • De plaats van je hond zich in een rustige omgeving bevindt zonder veel prikkels.
  • Je hond met rust wordt gelaten als hij op zijn plaats ligt.
  • Het ‘s nachts donker is op de plaats waar je hond slaapt.
  • Je hond voldoende beweging en mentale uitdaging krijgt, maar ook niet teveel. Honden kunnen net als kinderen ‘over hun slaap heen’ raken waardoor ze lastiger tot rust komen.
  • Er regelmaat in het leven van je hond is. Net als wij hebben honden baat bij een -redelijk- vaste dagindeling. Zo ga ik meestal in de ochtend een grote ronde lopen met mijn honden. Sla ik dat een keer over, dan worden ze in de loop van de ochtend heel onrustig.
  • Je hond de kans krijgt om te knagen. Door te kauwen en knagen maakt het hondenbrein endorfine aan, een hormoon dat zorgt voor ontspanning. Is jouw hond erg opgewonden, help hem dan om rustiger te worden door hem een goed kauwbot te geven of een gevulde Kong.

Het is belangrijk om je hond te leren zijn rust te nemen. Hier begin je al mee als je hond nog jong is. Zo bouw je aan een soort van ‘uitknop’ bij je hond. Hier hebben zowel jij als je hond de rest van zijn leven profijt van.

De slaapplaats van je hond

Iedere hond heeft een eigen plekje nodig waar hij zich terug kan trekken als hij daar behoefte aan heeft. De meeste honden slapen graag bij hun eigenaar in de buurt, maar sommige honden zoeken liever echt de rust op. De slaapplaats van je hond dient comfortabel te zijn, in een ruimte die niet te warm of te koud is. Als je gebruik maakt van een bench, let er dan op dat deze groot genoeg is! Je hond moet er met zijn poten uitgestrekt, op zijn zij in kunnen liggen en rechtop in kunnen staan. De meeste honden liggen graag op een zachte ondergrond zoals een hondenkussen (of op de bank of op bed 😉). Maar er zijn ook honden die liever op de kale vloer liggen, bijvoorbeeld omdat ze het snel warm hebben. Het is belangrijk dat jij als eigenaar weet wat de voorkeuren van jouw hond zijn, zodat je hem een fijne slaapplaats kunt bieden.

Veel honden slapen graag op de bank. Het ligt comfortabel en lekker hoog.
Mijn eigen hond Lizzy slaapt maar al te graag op de bank

Ligt jouw hond graag op de bank te slapen? Dit heeft niets met dominantie te maken. Waarschijnlijk vindt je hond de bank gewoon een comfortabele ligplaats. Maar het kan ook zo zijn dat jouw hond graag wat hoger ligt: dan heeft hij meer overzicht op zijn omgeving. En daardoor voelt hij zich veiliger, en dat slaapt lekker. Wil je liever niet dat je hond op de bank komt? Er zijn gelukkig ook verhoogde ligplaatsen voor honden te koop.

Naarmate honden ouder worden kunnen ze last krijgen van stijfheid en artrose. Oudere honden hebben daardoor vaak behoefte aan wat meer comfort. Een orthopedisch hondenkussen kan dan uitkomst bieden als slaapplaats voor je hond.

Geen slapende honden wakker maken

Dit gezegde mag je letterlijk nemen. Waarom zou je een slapende hond wakker maken? Laat je hond lekker met rust als hij ligt te slapen! Zeker met kinderen in huis is dit een hele belangrijke regel. Leer de kinderen dat als de hond op zijn eigen plaats ligt, of ergens anders ligt te slapen, ze hem met rust moeten laten. Je weet namelijk nooit hoe je hond reageert als hij gestoord wordt in zijn slaap. Een hond kan wakkerschrikken en van de schrik bijten. Neem het risico daarom niet.

Te weinig slapen door onderstimulatie of overstimulatie

Heeft jouw hond moeite om te gaan slapen? Dan is het belangrijk dat je naar zijn dagelijkse ritme kijkt. Het is belangrijk om de balans te vinden tussen genoeg doen met je hond maar niet te veel of te weinig.

Onderstimulatie of verveling

Als er te weinig met een hond gedaan wordt kan hij druk en onrustig gedrag gaan vertonen. De hond zit vol opgekropte energie die een uitweg zoekt. Honden hebben naast voldoende lichamelijke beweging ook mentale uitdaging en aandacht van hun eigenaar nodig. Een hond die dit niet genoeg krijgt kan last krijgen van frustratie en verveling. Alleen een saai blokje om door de woonwijk is voor de meeste honden echt niet genoeg! In mijn artikel over hersenwerk voor honden lees je over de voordelen van mentale uitdaging voor je hond.

Een puppyren kan een fijn hulpmiddel zijn in de eerste dagen dat je je pup in huis hebt.

Overstimulatie

Ook honden waar teveel mee wordt gedaan kunnen druk en onrustig gedrag vertonen. Deze honden zijn continue in een staat van paraatheid. Dat kan komen doordat ze blootgesteld worden aan teveel prikkels en overprikkeld raken. En de ene hond is daar gevoeliger voor dan de andere. Heb jij zo’n hypergevoelige hond die op iedere prikkel reageert, dan is een prikkelarme omgeving nodig voor ze om te kunnen slapen. Voor deze honden is het belangrijk dat je ze helpt om te gaan slapen. En ja, dat kan betekenen dat je ze verplicht om rust te nemen.

Probleemgedrag door slaaptekort

Ik weet niet hoe het met jou zit, maar als ik te weinig slaap dan merkt mijn omgeving dat wel. Ik word vergeetachtig, zit niet lekker in mijn vel en ben bovenal snel geïrriteerd. Ook bij honden heeft het effect op hun gedrag als ze te weinig slapen. Gedragsproblemen die kunnen ontstaan door te weinig slaap zijn:

  • Overmatig blaffen
  • Hyperactief, druk gedrag
  • Nerveus en onrustig gedrag
  • Je continue achterna lopen
  • Overdreven waaks gedrag (reageren op ieder geluidje of iedere beweging)
  • Angstig gedrag
  • Reactief gedrag (naar andere honden, verkeer of mensen)
  • Uitvallen aan de lijn
  • Extra snel opgewonden raken
  • ‘overenthousiast’ gedrag

Het belang van slaap

Zoals je hierboven wel hebt kunnen lezen is voldoende slapen heel belangrijk voor honden. Hoe lang een hond precies slaapt verschilt van hond tot hond. Maar voor alle honden geldt dat ze heel wat uren slaap nodig hebben per dag. En soms hebben ze daar echt wat hulp van jou als eigenaar bij nodig. Veel slapen en een goede nachtrust zijn essentieel voor het welzijn van je hond.

Vind jij het moeilijk om de balans te vinden tussen genoeg activiteit voor je hond en voldoende slaap? Ik kan jullie helpen tijdens een privéles. Heb je vragen of wil je meer weten, neem dan gerust contact met me op.

Meer lezen?

Sleep-wake cycles and other night-time behaviours of the domestic dog Canis familiaris – ScienceDirect

Sleep Disorders in dogs: A Pathophysiological and Clinical Review – ScienceDirect

Dit artikel is geschreven door hondengedragsdeskundige Marjan Slaats. Het overnemen van deze tekst of gedeeltes daarvan zonder schriftelijke toestemming is niet toegestaan. Delen van dit artikel op sociale media wordt zeer gewaardeerd.
Facebook
LinkedIn
X
WhatsApp
Telegram
Hondentrainer Marjan Slaats met haar eigen honden.

Hee, ik ben Marjan

Ik ben hondengedragsdeskundige en heb een passie voor mantrailing. Mijn werkgebied is in Brabant, tussen Drunen, Tilburg en Den Bosch.

Je kunt mij inschakelen voor hondentraining aan huis. Van het opvoeden van je puppy tot probleemgedrag: ik begeleid jullie graag. Daarnaast verzorg ik lessen en workshops mantrailen.

Mijn streven: een gelukkige hond én een tevreden eigenaar.

 

 

meer blogs