Verlatingsangst is een van de meest voorkomende gedragsproblemen bij de hond. Misschien heb jij wel zo’n hond die niet goed alleen thuis kan zijn. Verlatingsangst bij de hond is een gecompliceerd probleem. Het heeft een grote impact op het welzijn van zowel de hond als de eigenaar. Een hond met verlatingsangst heeft veel invloed op je dagelijks leven: je kunt – letterlijk – geen moment zorgeloos van huis zonder oppas te regelen. In dit artikel leg ik je uit wat verlatingsangst is, hoe het ontstaat en hoe je het kunt voorkomen. Een klein tipje van de sluier: je kunt je hond leren om alleen thuis te zijn.
Een hond met verlatingsangst kan niet goed alleen zijn of alleen thuis blijven. Het woord zegt het eigenlijk al: verlatingsangst is de angst om verlaten te worden. Het wordt ook wel scheidingsangst genoemd. En deze angst zit bij sommige honden echt heel diep. De vorm en mate van verlatingsangst heeft een grote invloed op de aanpak van dit gedrag.
Honden zijn er van nature ook niet op gemaakt om alleen te zijn. Het zijn roedeldieren die behoefte hebben aan sociaal contact en gezelschap. Jij en je gezin vormen de roedel van jouw hond. Helaas moeten wij mensen nu eenmaal regelmatig van huis en kan onze hond niet altijd overal mee naartoe. En dat betekent dat de meeste honden toch af en toe enige tijd alleen thuis moeten zijn.
Het goede nieuws: de meeste honden kunnen prima leren om een tijdje alleen thuis te zijn. Maar soms gaat er in dit proces iets mis (bijvoorbeeld omdat er niet wordt geoefend en de hond ineens alleen thuis wordt gelaten) en dan kan een hond verlatingsangst ontwikkelen.
Klagen de buren omdat jouw hond de hele tijd aan het blaffen is als je niet thuis bent? Dan is het wel duidelijk dat je hond moeite heeft met het alleen thuis zijn. Maar niet iedere hond met verlatingsangst blaft. Sommige honden lijden namelijk in stilte.. Denk aan de hond die bij de deur gaat liggen, niet slaapt en continue op zijn eigenaar aan het wachten is. Of de hond die als jij weg bent onrustig heen en weer blijft lopen. Of de hond die zich ergens terugtrekt of verstopt en zachtjes ligt te piepen totdat jij weer thuis bent. Hier zullen de buren geen last van hebben, maar voor deze honden is het alleen thuis blijven allesbehalve prettig! Om erachter te komen wat jouw hond doet terwijl je van huis bent is het handig als je een camera in huis hebt om dit te monitoren.
Er zijn tal van signalen die je hond kan geven als hij niet goed alleen kan zijn. Hieronder beschrijf ik de meest voorkomende symptomen die we zien bij honden met verlatingsangst.
Vertoont je hond een of meer van onderstaande gedragingen terwijl jij weg bent?
Dan is de kans groot dat jouw hond moeite heeft met alleen thuis zijn. Je hebt dan te maken met verlatingsangst bij jouw hond. En dat is voor jouw hond heel erg vervelend! Je kunt dit gedrag het beste direct gaan begeleiden. Vind je dit moeilijk of weet je niet zo goed hoe je je hond hiermee kunt helpen? Ik help jullie graag met privélessen.
Honden zijn ontzettend goed in het voorspellen van gebeurtenissen. Vaak zie je dat de signalen die een hond met verlatingsangst afgeeft al beginnen bij het naderende vertrek van de eigenaar. Zodra de hond in de gaten krijgt dat je weg wilt gaan neemt de spanning toe. Terwijl jij je jas en schoenen aantrekt of je sleutels pakt raakt je hond al gestrest: ‘ooh nee, ze gaan weer weg!’. Je kunt dan een of meer van de volgende gedragingen zien:
Ook als je weer thuis komt kun je het vaak merken als je hond stress heeft gehad terwijl hij alleen thuis was:
Er is nog meer gedrag dat we vaak terug zien bij honden met verlatingsangst. Als je hond dit doet wil het nog niet zeggen dat hij verlatingsangst heeft of zal ontwikkelen. Maar het is wel een risicofactor: bijna alle honden met verlatingsangst vertonen dit gedrag. Het zijn signalen die duiden op een overmatige binding aan de eigenaar. Hierbij kun je denken aan het volgende gedrag:
Soms is het heel duidelijk dat een hond moeite heeft met alleen thuis zijn. En soms is het wat lastiger te bepalen. Blaft jouw hond af en toe als je van huis bent? Maar doet hij dat ook als je thuis bent? Dan hoeft dat niet zoveel te betekenen. Waar het om gaat bij verlatingsangst is dat de hond zich ongemakkelijk voelt als hij alleen thuis is, en dat uit zich in ander of afwijkend gedrag. Vertoont jouw hond ander gedrag dan wanneer je thuis bent? Of verandert de intensiteit of frequentie van dat gedrag beduidend als hij alleen is? Dat zijn indicatoren dat jouw hond er moeite mee heeft om alleen thuis te zijn, oftewel verlatingsangst heeft.
De enige manier om erachter te komen hoe jouw hond zich voelt als hij alleen thuis blijft is door van een afstandje mee te kijken. Camerabeelden zijn hierbij erg handig. Je kunt op de camerabeelden zien of jouw hond ander gedrag laat zien wat wijst op ongemak, angst of paniek. Want soms zijn de signalen die wijzen op verlatingsangst heel duidelijk, en soms kunnen ze gemakkelijk worden gemist. Kwijlt jouw hond van de spanning terwijl je er niet bent? Dan kun je bij thuiskomst misschien een natte plek op zijn kussen voelen. Maar dit soort gedragingen worden al snel gemist als je geen beeldmateriaal hebt van het gedrag van je hond tijdens jouw afwezigheid.
Het is daarom raadzaam om regelmatig mee te kijken als je hond alleen thuis is. Tegenwoordig hoeft een simpele camera helemaal niet veel te kosten, maar het geeft je wel veel inzicht in het gedrag van je hond. Dat is niet alleen fijn voor je hond (omdat je er eerder achter komt dat hij moeite heeft met alleen zijn), maar ook voor jou want daardoor kun je met het gedrag aan de slag voordat het probleem zich verder ontwikkelt. En ook tijdens de verlatingsangst training is het heel belangrijk dat je kunt zien wat je hond doet tijdens het oefenen.
Het is sowieso wel een goed plan om af en toe even te kijken hoe je hond het doet als hij alleen thuis is. Ook als je hond geen verlatingsangst heeft is het fijn om regelmatig te checken wat hij doet als jij er niet bent. Ligt hij ontspannen te slapen of is hij toch wat onrustig als hij alleen is?
Nu je weet hoe verlatingsangst bij een hond eruit ziet, is het tijd om te kijken naar de oorzaken van verlatingsangst. Om zo goed mogelijk met de verlatingsangst van jouw hond om te gaan is het belangrijk dat je aandacht en begrip hebt voor waar je hond doorheen gaat. Dan ben je namelijk ook beter in staat om je hond te bieden wat hij nodig heeft. De eerste stap hierin is ontdekken wat de onderliggende oorzaak van het probleem is. Mogelijke oorzaken van verlatingsangst kunnen zijn:
Alleen als je de oorzaak van het gedrag weet, kun je gaan werken aan een oplossing. Soms spelen er meerdere oorzaken een rol, of is het lastig te achterhalen wat er nu precies aan de hand is. Dan is de hulp van een ervaren hondenprofessional zeker aan te bevelen.
Zoals je hierboven hebt kunnen lezen zijn er verschillende oorzaken voor verlatingsangst. Verlatingsangst is een gedragsprobleem wat zich snel verder kan ontwikkelen. Dit kan op diverse manier gebeuren. Verlatingsangst kan ontstaan doordat:
Nu je weet wat de oorzaken zijn van verlatingsangst en hoe verlatingsangst ontstaat wil je natuurlijk weten hoe je kunt voorkomen dat jouw hond verlatingsangst ontwikkelt. Het meest belangrijke aspect van het voorkomen van verlatingsangst is om ervoor te zorgen dat je niet over de grenzen van je hond heen gaat. Leer hem in kleine stapjes aan dat het oké is om alleen te zijn. Geduld is daarbij belangrijk: vaak willen wij mensen veel te snel gaan.
Het is belangrijk om je hond stapsgewijs te leren om alleen thuis te kunnen zijn. Kleine stapjes zijn daarbij het toverwoord. Je bouwt de tijd waarin je hond alleen is geleidelijk op. Eerst binnenshuis, en pas daarna buitenshuis. Door de stapjes te herhalen en het opdoen van positieve ervaringen leert je hond dat er niks engs gebeurt en krijgt hij het vertrouwen dat je altijd terugkomt. Alleen thuisblijven is saai, maar geen reden tot stress!
Toen wij onze pups in huis kregen hadden we telkens de eerste weken vrij genomen van ons werk om de pup goed te kunnen begeleiden die eerste periode. Omdat wij in het begin dus steeds thuis waren zijn we in die periode al heel bewust gaan oefenen met het alleen thuis laten van onze pup. Zo hadden we de tijd om dit rustig op te bouwen. En tegen de tijd dat wij weer aan het werk gingen konden we onze pup gerust een paar uurtjes alleen thuis laten.
Het verschilt per individu hoeft lang een hond alleen thuis kan blijven. En er zit een verschil tussen iets prima vinden, of het verdragen. Sommige honden verdragen het om langere tijd alleen thuis te zijn. Maar alleen omdat je iets verdraagt wil het nog niet zeggen dat je er gelukkig van wordt. Een goede stelregel is dat je een hond hooguit 2 a 3 dagen per week voor maximaal 4 uur aan een stuk alleen thuis mag laten. Voor sommige honden is dit zelfs al te lang. Kan jouw hond langer aan een stuk of vaker alleen thuis blijven? Dan heb je geluk! Maar let wel op: te vaak of te lang alleen thuis moeten zijn is een aantasting van het welzijn van je hond. En dan ligt probleemgedrag om de hoek.. (en je gunt jouw hond toch een gelukkig leven?!).
Pups kunnen nog niet zo lang alleen thuis blijven als volwassen honden. Sowieso kun je het alleen thuis laten beter rustig opbouwen. Maar daarnaast zijn jonge pups nog niet zindelijk. Ze kunnen hun poep of plas nog niet zo lang ophouden. Dat is niet alleen een kwestie van training, hun lichaam is simpelweg nog niet volgroeid. En dat maakt het extra belangrijk om een puppy niet te lang alleen thuis te laten.
Een bench kan het alleen thuis blijven een stuk makkelijker maken voor je hond. Maar daarvoor moet je hond natuurlijk wel aan een bench gewend zijn. En dit oefen je apart van het alleen thuis blijven. Om je hond te laten wennen aan de bench kun je mijn stappenplan voor de benchtraining lezen. Heb je alle stappen doorlopen en kan jouw hond rustig in de bench liggen? Dan kun je beginnen met het leren alleen thuis te zijn, met je hond in de bench.
Hou er rekening mee dat de bench van je hond groot genoeg is voor hem om er rechtop in te kunnen staan en languit met de pootjes gestrekt te kunnen liggen. Zeker als je je hond alleen thuis laat is het belangrijk dat hij comfortabel kan gaan liggen en verliggen. Daarnaast is het belangrijk dat je hond altijd toegang heeft tot drinkwater, ook in de bench.
Heeft jouw hond een hekel aan de bench of gebruik je zelf liever geen bench? Helemaal prima, dan gebruik je de vaste ligplaats van je hond, zoals zijn mand of kussen. Het enige nadeel hieraan is dat je hond makkelijker van zijn plaats af kan komen. Je kunt er ook voor kiezen om je hond in een aparte ruimte te leggen als hij alleen thuis moet blijven, zoals de gang of de bijkeuken. Als je mijn hulp inschakelt dan zal ik altijd met je meekijken wat er in jullie situatie het beste past en mogelijk is.
Verlatingsangst is een heel vervelend probleem, zowel voor jou als voor je hond. Daarom is het belangrijk om je hond hierin te begeleiden. Het internet staat vol tips en adviezen over wat je juist wel of niet zou moeten doen. Maar voordat je van alles uit gaat proberen zul je eerst meer moeten weten over de vorm, intensiteit en motivatie van de angst. Wat hebben jij en jouw hond nodig om meer rust te krijgen? Iedere situatie vereist een andere aanpak, echt maatwerk dus.
Mijn allerbelangrijkste advies: laat je hond niet alleen thuis!! Werk thuis, laat de boodschappen thuisbezorgen, neem je hond mee, regel een oppas of breng je hond naar een dagopvang als je toch van huis moet. Nee, niet voor de rest van je leven. Maar wel tijdens het traject waarin je aan de slag gaat met de verlatingsangst van je hond. Want je kunt oefenen zoveel als je wilt, maar voor iedere keer dat jij je hond (langer dan hij aan kan) alleen thuis laat terwijl hij daar nog niet aan toe is, kun je vervolgens weer helemaal opnieuw beginnen. Misschien ken je het gezegde wel: vertrouwen komt te voet maar gaat te paard.
De meest gemaakte fout bij het oefenen? We willen te snel gaan, we bouwen te snel de tijd op dat de hond alleen thuis moet blijven. Het belangrijkste is dat jouw hond een andere associatie met alleen thuisblijven gaat krijgen. En dat kost tijd. De training begint binnenshuis. Bouwt jouw hond al stress op als je naar de deur toe loopt, dan is dat waar we beginnen met de training. We gaan er eerst voor zorgen dat jij naar de deur kunt lopen, zónder dat jouw hond stress heeft. En pas als dat lukt gaan we werken aan het daadwerkelijk alleen thuis zijn. Het gaat hier dus om een lang traject, waarbij je veel geduld nodig hebt. Alleen zo kun je dit gedragsprobleem écht verhelpen.
Verlatingsangst is een veelvoorkomend gedragsprobleem bij honden. Het heeft een grote impact als je hond verlatingsangst heeft: even spontaan van huis gaan zit er niet meer in. Gelukkig kun je het ontstaan van verlatingsangst ook voorkomen door je hond in kleine stapjes te leren alleen thuis te zijn. Heeft jouw hond al (beginnende) verlatingsangst, neem dan snel contact met mij op. Ik kan je in privélessen begeleiden bij het verhelpen van dit probleemgedrag.
Ik ben hondengedragsdeskundige en heb een passie voor mantrailing. Mijn werkgebied is in Brabant, tussen Drunen, Tilburg en Den Bosch.
Je kunt mij inschakelen voor hondentraining aan huis. Van het opvoeden van je puppy tot probleemgedrag: ik begeleid jullie graag. Daarnaast verzorg ik lessen en workshops mantrailen.
Mijn streven: een gelukkige hond én een tevreden eigenaar.
